วิศวะฯ มหิดลกาญจน์ บูรณาการศาสตร์วิศวกรรมสิ่งแวดล้อม และการจัดการภัยพิบัติ วางแผนร่วมแก้ไขปัญหาขยะร่วมกับชุมชน เพื่อรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมด้านท่องเที่ยวจังหวัดกาญจนบุรี

เผยแพร่: 12 ส.ค. 2565 

ปัญหาขยะมูลฝอย หมายถึงขยะทั่วไปที่เกิดจากการอุปโภค บริโภค กิจกรรมทั้งหลายของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นบ้านเรือน ชุมชน ตลาด ร้านค้า และโรงงาน ในประเทศไทยถือเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญที่เกิดขึ้นจากน้ำมือมนุษย์ ซึ่ง มีปัญหาที่เกี่ยวเนื่องกันในหลายแง่มุม ไม่ว่าจะเป็น พฤติกรรมการบริโภคและการแยกขยะจากต้นทาง การจัดการขยะที่ไม่ได้มาตรฐานก่อให้เกิดมลพิษและไม่เกิดการนำกลับมาใช้ซ้ำ ปัญหามลพิษและสิ่งแวดล้อม เช่น ปฏิกิริยาเรือนกระจกที่มีสาเหตุจาก ขยะเทกอง ที่ปล่อยก๊าซมีเทน ซัลเฟอร์กับคาร์บอนไดออกไซต์ออกมา ปัญหาขยะในทะเลที่ส่งผลกระทบต่อสภาพแวดล้อมและชีวิตความเป็นอยู่ของสัตว์ในทะเล เป็นต้น

อาจารย์ ดร. วิมลมาศ บุญยั่งยืน อาจารย์ประจำหลักสูตร วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและการจัดการภัยพิบัติ มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี ได้กล่าวถึง การจัดการด้านขยะ ซึ่งเป็นปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในชุมชน โดยมีการวางแผนเพื่อแก้ปัญหาร่วมกับชุมชน ซึ่งปัญหาดังกล่าว ได้รับแจ้งมาจากผู้นำชุมชน ในเรื่องขยะที่เกิดขึ้นภายในชุมชน จึงได้นำข้อมูลปัญหาดังกล่าวมาวางแผนวิเคราะห์ วิจัย เพื่อนำไปถ่ายทอดเป็นองค์ความรู้ ให้กับชุมชน ซึ่งมหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี เปิดการเรียนการสอนในพื้นที่จังหวัดกาญจนบุรี นอกจากการผลิตบัณทิต มีพันธกิจในการบริการวิชาการและถ่ายทอดองค์ความรู้แบบบูรณาการที่สามารถแก้ปัญหาและพัฒนาชุมชนท้องถิ่น และประเทศชาติอย่างยั่งยืน

ทั้งนี้ อาจารย์ ดร. วิมลมาศ ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า ในปี 2566 ในสาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและการจัดการภัยพิบัติ มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี อยู่ระหว่างการศึกษาแนวทาง เพื่อดำเนินโครงการที่เกี่ยวกับการเผยแพร่องค์ความรู้ “ด้านการจัดการของเสีย เช่น ขยะที่เพิ่มขึ้นในทุกปี เพื่อรองรับอุตสาหกรรมท่องเที่ยวภายในอำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี” ซึ่งเป็นอีกโครงการที่สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อมและการจัดการภัยพิบัติ มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี ได้วางแผนเข้าไปมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยนำ หลักวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ด้านวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม และการจัดการภัยพิบัติมาใช้ เช่น การสร้างชุดต้นแบบระบบการจัดการขยะในพื้นที่ และดำเนินการควบคู่ไปกับการถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องระบบการจัดการขยะ การร่วมแก้ปัญหาระบบการจัดการขยะในพื้นที่ เพื่อรองรับการเพิ่มขึ้นของนักท่องเที่ยว ขญะนี้อยู่ในระหว่างการศึกษาข้อมูล พื้นที่ในอำเภอไทรโยค ซึ่งเป็นชุมชนที่มีแหล่งท่องเที่ยวจำนวนมาก เบื้องต้นได้วางแผนเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ไป สู่ประชาชน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมทั้ง นักเรียน นักศึกษา ที่อยู่ในบริเวณพื้นที่ดังกล่าว ในอนาคตคาดว่าจะมีการขยายองค์ความรู้ถ่ายทอดไปในพื้นที่อื่น ๆ ทั่วทั้งจังหวัดกาญจนบุรี ทั้งนี้เนื่องจากปัญหาขยะ ถ้ามีการจัดการไม่เหมาะสม ไม่ถูกวิธี อาจนำมาซึ่งการเกิดมลภาวะทางสิ่งแวดล้อมเพิ่มขึ้น วิธีการ หรือมาตรการที่จะมาดูแล กำจัดขยะได้ดีที่สุด คือ ส่วนหนึ่งต้องมาจาก ระบบการจัดการขยะอย่างถูกต้อง เช่น ขยะบางประเภทมีอันตรายแฝงอยู่ อาจก่อให้เกิดอันตรายกับผู้มาสัมผัสได้ อีกทั้ง เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ที่อยู่อาศัยแหล่งอาหารของสัตว์ จำพวกหนู แมลงวัน แมลงสาป ซึ่งเป็นพาหนะนำโรคต่างๆ มาสู่คน

นอกจากนี้ ปัญหาเรื่องของขยะ ยังทำเกิดมลพิษในสิ่งแวดล้อม การสูญเสียทัศนียภาพอันสวยงามของแหล่งท่องเที่ยว จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งเป็นเมืองท่องเที่ยว ในแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวจำนวนมากเดินทางเข้ามา ทำให้ปริมาณขยะในแหล่งท่องเที่ยวหรือในชุมชนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในช่วงเทศกาล นอกจากนี้ การแก้ไขปัญหาขยะในเบื้องต้น คือการร่วมสร้างจิตสำนึกของประชาชน และนักท่องเที่ยวให้ปฎิบัติตามมาตรการเบื้องต้นของการจัดการขยะ เช่น ร่วมกันแยกตามประเภทขยะก่อนทิ้ง จะช่วยในเรื่องการบริหารจัดการได้รวดเร็วขี้น หรือการทิ้งขยะลงในภาชนะที่จัดเตรียมจัดไว้ให้ ช่วยกันดูแลรักษาสภาพแวดล้อม และช่วยกันตักเตือนผู้ที่ทิ้งขยะอย่างไม่ถูกสุขลักษณะ เพียงแค่นี้ก็ไม่เพิ่มปริมาณขยะ และส่งเสริมให้เป็นจังหวัดกาญจนบุรี เป็นเมืองที่น่าเที่ยวอีกด้วย

เรียบเรียงบทความโดย สุทธิรัตน์ สวัสดิภาพ